Konserwacja na Maxa. Asamblaże Maksymiliana Kasprowicza

Muzeum Miasta Gdyni
08.11.2025 – 15.02.2026
Wernisaż: 07.11.2025, godz. 18:00

Maksymilian „Max” Kasprowicz (1906–1986) to jeden z najważniejszych artystów związanych z Gdynią, którego twórczość znajduje się w zbiorach Muzeum Miasta Gdyni – największej w Polsce kolekcji, liczącej blisko 600 obiektów. W 2026 roku przypada 120. rocznica urodzin i jednocześnie 40 lat od śmierci artysty, a jubileusz 100-lecia naszego miasta to doskonała okazja, by przypomnieć postać tego niezwykłego twórcy, pedagoga i aktywnego uczestnika życia artystycznego.

Maksymilian Kasprowicz, fot. autor nieznany, nr inw. MMG/HM/II/1437

„Max” Kasprowicz urodził się w Swarzędzu 12 października 1906 roku. Studiował w Poznaniu, a od 1935 roku zamieszkał na stałe nad morzem – w Gdyni. Pracę pedagogiczną rozpoczął po wojnie w Ognisku Plastycznym w Sopocie i Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Sopocie, następnie prowadził pracownię rysunku w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (PWSSP) w Sopocie. W Gdyni organizował na nowo oddział Związku Polskich Artystów Plastyków, a w Gdańsku pełnił funkcje prodziekana i dziekana Wydziału Malarstwa PWSSP. Był wielokrotnie nagradzany za działalność artystyczną i dydaktyczną, odbył także podróże studyjne do Egiptu i krajów Europy oraz brał udział w wielu wystawach grupowych i indywidualnych. Pozostawił po sobie bogaty dorobek – od malarstwa i grafiki po rysunki, szkice, matryce graficzne (drzeworyty) a także wykonywane autorską techniką asamblaże.

Na wystawie prezentujemy 12 prac Kasprowicza powstałych w latach 70. i 80. Łączy je technika – artysta określał je jako collage, ale dziś nazywamy je asamblażami, czyli kompozycjami z przedmiotów codziennego użytku: rękawic, puszek, etykiet czy opakowań. Do ich stworzenia artysta użył około 130 rękawic i ponad 500 elementów z materiałów różnego pochodzenia. Max potrafił nadawać im nowe życie i układać z nich wielowarstwowe, symboliczne prace.

Czując odpowiedzialność za posiadaną kolekcję, od lat dokładamy wszelkich starań, aby spuścizna po Maksymilianie Kasprowiczu była chroniona przed skutkami upływu czasu. Dzięki pracy konserwatorki Tatiany Srokowskiej, która coraz lepiej poznaje twórczość tego artysty, udało się odkryć wiele tajników jego warsztatu. To ona zachowuje każdy ślad pozostawiony przez artystę – podpisy, naklejki, etykiety – symbole epoki PRL-u. Na wystawie można zobaczyć nie tylko efekty konserwacji, ale także film odsłaniający kulisy jej pracy.

Ważnym wątkiem ekspozycji jest także 55. rocznica Grudnia ’70. Kasprowicz udokumentował w swoich pracach dramat tamtych dni w Gdyni, a ekspozycji towarzyszą fotografie ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni i Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, prezentowane na tablecie.

Wystawa ma również wymiar edukacyjny – odwiedzający mogą spróbować własnych sił w tworzeniu kompozycji z przedmiotów i zrobić zdjęcie z rękawicą – znakiem rozpoznawczym asamblaży Maxa. Chętnych do zagłębienia się w jego twórczości i rozszyfrowania zagadek, ukrytych w dziełach, zachęcamy do skorzystania z kodów QR. Zawarte tam szersze opisy pozwolą rozpoznać przedmioty, użyte przez artystę, zrozumieć nadane tytuły i prześledzić proces konserwacji.

Wystawa to spotkanie z artystą, który uważnie obserwował rzeczywistość i aktualne trendy w sztuce, był pionierem artystycznego recyklingu na Pomorzu, a zwykłym rzeczom nadawał niezwykłe znaczenia.

Katarzyna Gec-Leśniak

Wystawa realizowana jest w ramach projektu pt. „Konserwacja 12 asamblaży Maksymiliana Kasprowicza w 100-lecie Gdyni”. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Partner

Partnerzy medialni