Modernistyczna architektura Kowna stanowi odzwierciedlenie politycznego, społecznego, ekonomicznego i kulturalnego optymizmu, charakterystycznego dla stolic nowych państw europejskich. Transformacja miasta po roku 1919, kiedy Kowno nieoczekiwanie zostało tymczasową stolicą Republiki Litewskiej, graniczyła z cudem. W ciągu niespełna 20 lat dokonała się radykalna zmiana jego tożsamości, a mieszkańcy wznieśli ponad 12 tysięcy nowych budynków, przekształcając miasto w nowoczesną, elegancką stolicę europejską.
Po II wojnie światowej, podczas sowieckiej okupacji, dziedzictwo modernistycznej architektury międzywojennego Kowna odegrało ważną rolę stając się świadectwem utraconej państwowości, symbolicznym oknem na Zachód i wzorem dla litewskich architektów. Dla dzisiejszego Kowna ta spuścizna jest istotnym wyznacznikiem tożsamości i wyrazem genius loci miasta.
Wystawa opowiada nie tylko o mieście. Porusza także tematy wciąż rodzących się i traconych nadziei, twórczych wysiłków i fascynującego, owocnego optymizmu, migracji idei i form, lokalności i wspólnoty, sztuki i wolności, wojny i ucisku. Jest opowieścią o przemianach dawnych form i idei oraz o ich związku z teraźniejszością.
Miejsce: Muzeum Miasta Gdyni, ul. Zawiszy Czarnego 1, Gdynia
Termin ekspozycji: 16 lutego – 17 marca 2019
Kuratorzy: Marija Drėmaitė, Giedrė Jankevičiūtė, Vaidas Petrulis
Projekt: Matas Šiupšinskas, Ieva Cicėnaitė, Linas Gliaudelis
Organizator: Litewska Narodowa Komisja UNESCO
Współorganizator: Muzeum Miasta Gdyni
Wystawa sfinansowana przez: Ministerstwo Kultury Republiki Litewskiej
Partner strategiczny: Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Litewskiej
Partner: Kaunas 2022 – European Capital of Culture
Partner: Litewski Instytut Kultury
Patronat honorowy: Honorowy Konsulat Litwy w Gdańsku
Program towarzyszący wystawie „Architektura optymizmu. Fenomen Kowna 1918 – 1940” z okazji Święta Niepodległości Litwy
16 lutego 2019
10:00 Oprowadzanie w języku angielskim po mieście szlakiem gdyńskiego modernizmu
12:00 Prezentacja modernistycznej architektury Kowna połączona z panelem dyskusyjnym „Miasto, architektura, nowoczesność: modernizm w Gdyni i w Kownie”
13:30 Promocja publikacji towarzyszących wystawie „Architektura optymizmu. Fenomen Kowna 1918 – 1940” i przewodnika architektonicznego „Kowno. XX–XXI wiek”
14:30 Oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Architektura optymizmu. Fenomen Kowna 1918 – 1940”