Azyle, nisze i enklawy, czyli katalog małych utopii – spotkanie z Jakubem Szczęsnym promujące książkę

Miejsce: Muzeum Miasta Gdyni, ul. Zawiszy Czarnego 1A, Gdynia
Termin: 8.11.2023, godz. 18:00–19:30
Bilety: wstęp bezpłatny
Prowadzenie: Aneta Lehmann

Czym były „szklane domy” w przedwojennej Warszawie? Czy da się żyć w najdłużej działającej komunie na świecie? Jak Mussolini osuszał mokradła, budując wsie idealne? Jak stworzyć pracownikom mały raj, biorąc za przykład Le Familistère?

Nowa książka Jakuba Szczęsnego – autora „Witaj w świecie bez architektów” – to subiektywny katalog „małych utopii, projektów i przykładów tego, jak w różnych miejscach i epokach, w różnej skali i na wiele sposobów, ludzie budowali wokół ważnych dla nich tematów wciąż nowe wizje przyszłości”.

Autor pokazuje, jak idee i doktryny w połączeniu z inżynierią społeczną i architekturą dawały długo- lub krótkotrwałe, ale zawsze znaczące efekty w postaci współżycia różnych zbiorowości według pewnych, nie zawsze szeroko obowiązujących zasad. Przekonuje, że idee niejednokrotnie uznawane za utopijne (a więc w domyśle: niemożliwe) udawało się z sukcesem wprowadzać w życie, choć często w innej formie i skali, niż to było zakładane.

Architektura, podobnie jak w poprzedniej książce Szczęsnego, odgrywa tu ważną rolę, choć sam autor występuje w roli znacznie wykraczającej poza zawód architekta. Analizuje, wspomina, relacjonuje swoje doświadczenia, a przede wszystkim daje nadzieję i „manual dobrych praktyk” na lepsze jutro.

„Architektura jako medium neutralne ideologicznie lub politycznie stanowi witruwiański ideał, ale w praktyce prawie nigdy nie udaje się projektować i budować w oderwaniu od osobistej lub grupowej optyki i wpływu takiego czy innego światopoglądu. Zazwyczaj więc archite

Rozmowę w Muzeum Miasta Gdyni poprowadzi Aneta Lehmann. Wstęp na wydarzenie towarzyszące wystawie „Jakub Szczęsny. Polskie Projekty Polscy Projektanci” jest bezpłatny, obowiązują wcześniejsze zapisy na stronie: bilety.muzeumgdynia.pl.

Jakub Szczęsny jest pierwszym polskim architektem, którego projekt – Dom Kereta znalazł się w kolekcji stałej Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku. Szczęsny projektuje zarówno unikatowe budynki jednorodzinne, jak i systemy prefabrykacji dla takich marek jak Simple House, FreeDOM Houses i Moja Stodoła.

Znaczącą częścią jego praktyki jest działanie na skraju architektury i sztuki: od 2007 roku Szczęsny projektuje instalacje dla przestrzeni publicznych w różnych lokalizacjach na świecie, od Polski po Australię Zachodnią, Stany Zjednoczone, Indie i Kazachstan. Interesuje go również popularyzacja architektury, dlatego pisze scenariusze programów telewizyjnych , takich, jak „Polska dobrze zaprojektowana” (TVN), „Stadiony atakują” (Domo+) i występuje w telewizyjnych formatach sponsored content, jak w programie „Design dream” dla IKEA (Polsat).

Szczęsny wykłada gościnnie na uniwersytetach zagranicznych, min. GSAPP, FAU, Bezalel School of Architecture i uczy na co dzień na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 2021 roku nakładem Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie wydano jego książkę na temat auto-architektury pt. „Witajcie w świecie bez architektów”. Od 2016 prowadzi własną pracownię SZCZ w Warszawie, a od 2022 jest dyrektorem artystycznym Paged Meble.

(www.szcz.com.pl)

Więcej o wystawie:

JAKUB SZCZĘSNY. POLSKIE PROJEKTY POLSCY PROJEKTANCI

Na bohatera najnowszej wystawy w cyklu Polskie Projekty Polscy Projektanci, Muzeum Miasta Gdyni wybrało Jakuba Szczęsnego. Nie mieliśmy wątpliwości, że jego wszechstronna twórczość pozwoli nam pogłębić zagadnienie, które stawiamy w tym roku w centrum uwagi – dizajn i społeczeństwo.

Na wystawie pokazujemy, w jaki sposób architektura przenika się z dizajnem oraz co ciekawego może powstać na ich styku. Przyglądamy się bliżej mikrodomom, szczególnie popularnym w czasie pandemii. Pytamy, czy faktycznie jako społeczeństwo potrzebujemy wciąż więcej i więcej przestrzeni. A może warto, dla wspólnego dobra, powiedzieć „nie” nadmiernej konsumpcji?

Zestawiamy ze sobą unikatowy Dom Kereta i powtarzalne (choć możliwe do dostosowania do indywidualnych potrzeb) mikrodomki modułowe, by poruszyć temat minimalizmu i ograniczenia jako istotnych społecznie wartości. Budujemy ciekawe napięcie między architekturą i dizajnem – instalacjami Jakuba Szczęsnego w przestrzeni publicznej, które są w zamyśle architekturą w działaniu, rodzajem performansu. Wszystko po to, by zwrócić uwagę na społeczny wymiar projektowania.

Czy dizajn ma wpływ na nas samych, na społeczeństwo, którego jesteśmy częścią? Czy projektując przestrzeń, zwłaszcza przestrzeń publiczną, można projektować relacje, zmieniać myślenie odbiorców i czynić ich bardziej świadomymi obywatelami? Na każde z tych pytań szukamy odpowiedzi wraz z zwiedzającymi, skupiając uwagę na projektowaniu jako narzędziu, które integruje społeczeństwo, poprawia funkcjonalność naszego otoczenia i dba o jego zrównoważony rozwój.

Ekspozycję dopełniają elementy multimedialne, m. in. film o projektancie oraz polsko-angielski katalog.

Ekspozycję dopełniają elementy multimedialne, m. in. film o projektancie oraz polsko-angielski katalog.