Dlaczego upadła Stocznia Gdynia? – spotkanie z autorami i premiera książki „Dwie Stocznie”

Spotkanie wokół premiery książki „Dwie stocznie” przeniesie uczestników w świat transformacji, która na zawsze odmieniła oblicze Europy Środkowo-Wschodniej. Autorzy – międzynarodowy zespół historyków, socjologów i antropologów – odsłoni kulisy upadku gdyńskiej i pulskiej (Chorwacja) stoczni, niegdyś symboli dumy i pracy, a dziś świadectw burzliwych przemian lat 90.

Publikacja, będąca wynikiem szeroko zakrojonego projektu badawczego, pokazuje, jak globalne procesy gospodarcze, unijne regulacje i lokalne decyzje splotły się w dramatyczną opowieść o końcu pewnej epoki. To kolejny tom serii „Gdynia w nowym świetle”, który pozwala spojrzeć na historię miasta z perspektywy, jakiej dotąd brakowało – międzynarodowej, poruszającej i głęboko ludzkiej.

Spotkanie z Piotrem Filipkowskim i Philippem Therem poprowadzi Marzena Bakowska-Olszowy.

Ulf Brunnbauer, Philipp Ther, Piotr Filipkowski, Andrew Hodges, Stephano Petrungaro, Peter Wegenschimmel, Dwie stocznie. Budowa statków od socjalizmu do Unii Europejskiej, wyd. Muzeum Miasta Gdyni i Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdynia 2025.

W latach 90. XX wieku państwa Europy Środkowo-Wschodniej przeszły radykalną transformację – od gospodarki socjalistycznej i systemów jednopartyjnych do wolnego rynku i demokracji liberalnych. W tym procesie dwie stocznie, niegdyś dumne symbole Gdyni i chorwackiej Puli, stopniowo traciły znaczenie i ostatecznie upadły, nie wytrzymując globalnej konkurencji i unijnych regulacji.

Książka Dwie stocznie ukazuje te przemiany z różnych perspektyw: antropologii społecznej, socjologii i historii biznesu, z historią polityczną w tle. Łącząc analizy lokalnych światów pracy i globalnych sił rynkowych, odsłania sprzeczności postkomunistycznej transformacji. Autorzy rozpoczynają swoją opowieść w połowie lat 70. – od światowego kryzysu naftowego, ale też otwarcia drugiego suchego doku w Gdyni. Kończą natomiast wejściem Polski, a potem Chorwacji do Unii Europejskiej i jego skutkami dla przemysłu stoczniowego.

Książka jest rezultatem międzynarodowego, interdyscyplinarnego projektu badawczego. Zespół autorski tworzą: Ulf Brunnbauer, profesor historii na Uniwersytecie w Ratyzbonie i kierownik chorwackiej części badań, Philipp Ther, profesor historii Uniwersytetu Wiedeńskiego, twórca tamtejszego Centrum Badań Historii Transformacji (RECET) i kierownik gdyńskiej części badań; Piotr Filipkowski, socjolog, badacz historii mówionej, adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN; Andrew Hodges, antropolog kultury, tłumacz i redaktor; Stephano Petrungaro, profesor historii na Uniwersytecie Ca’ Foscari w Wenecji; Peter Wegenschimmel.