Najlepsza historia nie znajduje się za szklaną gablotką. Dlatego od 40 lat opowiadamy o ludziach, którzy tworzyli i tworzą nasze miasto. Pomagamy lepiej zrozumieć życie tak projektanta portu, jak i pierwszych budowniczych, kapitana transatlantyku i okrętowego cooka, przemysłowca i tragarza. Bo znając tę historię, lepiej rozumiemy siebie samych. To nas łączy. Muzeum to ludzie. Zapraszamy na urodziny Muzeum!

Dokładnie 40 lat temu, w styczniu 1983 roku, powołano Muzeum Miasta Gdyni. Naszą pierwszą siedzibą był Domek Abrahama – niewielki, ale jakże dumny na tle nowoczesnej zabudowy ulicy Starowiejskiej. Fenomen tego miejsca, specyficzne genius loci, zawdzięczał lokatorom: rodowi Skwierczów, dla których został zbudowany w 1904 roku, Antoniemu Abrahamowi – „królowi Kaszubów”, który zamieszkiwał dom w latach 1920-1923, a także kolejnym pokoleniom społeczników i budowniczych Gdyni goszczących w jego murach. Jako jeden z najstarszych budynków w mieście stał się naturalnie siedzibą instytucji, której głównym celem było kultywowanie pamięci.

Przeprowadzka do powstałego w 2007 roku budynku z piaskowca, położonego tuż przy miejskiej plaży, pozwoliła nam rozwinąć żagle i otworzyć się na świat. Z lokalnej instytucji gromadzącej pamiątki, staliśmy się jednym z wiodących muzeów w kraju, zdobywającym nagrody w najbardziej prestiżowych konkursach (Muzeum Widzialne, Sybilla, Najpiękniejsza Książka Roku) oraz przyciągającym co roku kilkadziesiąt tysięcy osób.

Nie byłoby to możliwe, gdyby nie wsparcie ze strony władz miasta, konsekwencja i pasja pracowników Muzeum, wreszcie zaufanie samych gdynian i gdynianek, którzy dziś – nawet bardziej niż wcześniej – cenią sobie możliwość dotknięcia przeszłości, by śmiało spoglądać w przyszłość. 

#40latmuzeummiastagdyni #rokzbiorów

Wydarzenia i informacje Muzeum Miasta Gdyni, ul. Zawiszy Czarnego 1A, Gdynia

1 V 2022, godz. 14:00 „MORZE \ MIASTO \ PORT” – oprowadzanie po wystawie

Prowadzenie: Katarzyna Gec

7 V 2022, godz. 10:00 „Na styku infrastruktury i sztuki” – spacer śladami artystów

Prowadzenie: Gabriela Zbirohowska-Kościa

8 V 2022, godz. 14:00 „Gdynia – dzieło otwarte” – oprowadzanie po wystawie

Prowadzenie: Anna Śliwa

11 V 2022, godz. 11:00 „A to historia” – czytanie książek dla dzieci

Prowadzenie: Patrycja Wójcik

13 V 2022, godz. 16:00 – 18:30 „Różne sposoby widzenia: jak patrzeć i jak czytać obrazy” – warsztat krytyka sztuki

Prowadzenie: Hubert Bilewicz

14 V 2022, godz. 14:00 „MORZE \ MIASTO \ PORT” – oprowadzanie po wystawie z tłumaczeniem migowym

Prowadzenie: Joanna Mróz

Tłumaczenie na język migowy: Beata Baranowska

15 V 2022, godz. 14:00 „MORZE \ MIASTO \ PORT” – oprowadzanie po wystawie

Prowadzenie: Joanna Mróz

18 V 2022, godz. 11:00 „Czym pachnie las?” – warsztaty dla seniorów z tworzenia świec

Prowadzenie: Gosia Bujak

21 V 2022, godz. 11:00 „Do udźwignięcia – architektoniczna gra miejska dla rodzin z dziećmi

Prowadzenie: Olga Lewandowska

22 V 2022, godz. 14:00 „Ściana zaczarowana. Ilustracje Bożeny Truchanowskiej” – oprowadzanie kuratorskie po wystawie

Prowadzenie: Małgorzata Bujak

25 V 2022, godz. 11:00 „Sztuka portowa” – warsztaty z analizy dzieł sztuki

Prowadzenie: Patrycja Wójcik

29 V 2022, godz. 11:00 „Dzieci do pracy, dorośli na wczasy” – rodzinne warsztaty rekreacyjne

Prowadzenie: Olga Lewandowska

29 V 2022, godz. 14:00 „Gdynia – dzieło otwarte” – oprowadzanie po wystawie

Prowadzenie: Dawid Gajos

Wydarzenia i informacje Muzeum Miasta Gdyni, ul. Zawiszy Czarnego 1A, Gdynia

3 IV 2022, godz. 14:00 – „Gdynia – dzieło otwarte” – oprowadzanie po wystawie

Prowadzenie: Dariusz Małszycki

8 IV 2022, godz. 18:00 – „Poświeć mi!” – wieczorne oprowadzanie po wystawie „Ściana Zaczarowana. Ilustracje Bożeny Truchanowskiej”

Prowadzenie: Olga Lewandowska

9 IV 2022, godz. 11:00 – „Cięcie!” – warsztaty z podstaw montażu filmu

Prowadzenie: Dorian Butkiewicz

10 IV 2022, godz. 14:00 –  „Gdynia – dzieło otwarte” – oprowadzanie po wystawie

Prowadzenie: Dawid Gajos

17 IV 2022, Wielkanoc – Wielkanoc – Muzeum zamknięte dla zwiedzających

23 IV 2022, godz. 10:30 – 16:30 „Dzień wolnej sztuki”

23 IV 2022, godz. 11:00 – „Ścieżki” – przejazd rowerowy po Trójmiejskim Parku Krajobrazowym

Prowadzenie: Tomasz Sosnowski

24 IV 2022, godz 14:00 „MORZE \ MIASTO \ PORT” – oprowadzanie kuratorskie po wystawie

Prowadzenie: Gabriela Zbirohowska-Kościa, Anna Orchowska-Smolińska

1 V 2022, godz. 14:00 „MORZE \ MIASTO \ PORT” – oprowadzanie kuratorskie po wystawie

Prowadzenie: Katarzyna Gec

27 IV 2022, godz. 11:00 – „Pleść każdy może” –  warsztaty dla seniorów z tworzenia wieńców w ramach Klubu Doborowego Towarzystwa

Prowadzenie: Gosia Bujak, Tomasz Sosnowski

Po kilku miesiącach mroźnej zimy z utęsknieniem wyczekujemy wiosny. A ta już czeka, aby rozgościć się w gdyńskich progach. Marzec upłynie nam pod znakiem wystawy „MORZE \ MIASTO \ PORT”. Będziemy eksplorować przestrzeń ekspozycji, przyglądać się morskiemu żywiołowi uchwyconemu na płótnach, a także poznawać historię portu widzianego oczami najlepszych polskich marynistów Mariana Mokwy, Antoniego Suchanka i Henryka Baranowskiego. To nie jedyna podróż, w którą razem wyruszymy. Pod koniec marca zostawimy na chwilę morze i skierujemy się do lasu. Tam oddamy się zwiedzaniu w stylu slow. Ubierzcie się ciepło – widzimy się na gdyńskim szlaku!

W zależności od rozwoju sytuacji i obowiązujących obostrzeń związanych z COVID-19, spotkania mogą odbyć się w formie online. Wszelkie informacje zostaną zamieszczone na stronie internetowej Muzeum Miasta Gdyni.

Wydarzenia i informacje Muzeum Miasta Gdyni, ul. Zawiszy Czarnego 1A, Gdynia

I TYDZIEŃ
„Ściana zaczarowana. Ilustracje Bożeny Truchanowskiej”

Za oknami zimowe krajobrazy, mróz co szczypie w uszy… Brrr… można nieźle zmarznąć! W Muzeum Miasta Gdyni przed zimnem skryły się przeróżne stwory i zwierzęta.  Wszystko za sprawą wystawy „Ściana zaczarowana. Ilustracje Bożeny Truchanowskiej”, która jest tematem pierwszego tygodnia ferii w Muzeum.

Uzupełniajcie termosy! Wkładajcie szaliki! A później biegnijcie do nas na warsztaty, podczas których będziemy malować, wycinać, projektować, a nawet… spać!

II TYDZIEŃ
„MORZE \ MIASTO \ PORT”

Słyszycie? To szum morza! Podążając w jego kierunku, w drugim tygodniu ferii zimowych, dotrzecie na wyjątkowe warsztaty do Muzeum Miasta Gdyni. Pod banderą najnowszej wystawy „MORZE \ MIASTO \ PORT” na naszym feryjnym okręcie czekają na Was wyzwania – malowanie, modelowanie, sklejanie. A to jeszcze nie wszystko. Przybywajcie!

Na warsztaty zapraszamy dzieci w wieku 6-12 lat wraz z opiekunami.

Wszelkie pytania dotyczące warsztatów można kierować do Ośrodka Edukacji mailowo na adres: edukacja@muzeumgdynia.pl lub telefonicznie na jeden z podanych numerów: 58 662 09 35/36/37.

Wszystkie szczegóły dotyczące warsztatów znajdziecie w zakładce Wydarzenia

Świętujemy urodziny Gdyni!
W dniach 10-11 lutego wejście do Muzeum jest bezpłatne.

W zależności od rozwoju sytuacji i obowiązujących obostrzeń związanych z COVID-19, spotkania mogą odbyć się w formie online. Wszelkie informacje zostaną zamieszczone na stronie internetowej Muzeum Miasta Gdyni.

Wydarzenia i informacje Muzeum Miasta Gdyni, ul. Zawiszy Czarnego 1A, Gdynia

Ledwo rozpoczęliśmy rok, a już nadszedł luty! Ten najkrótszy miesiąc w roku celebrujemy szczególnie. Przed nami 96. rocznica nadania Gdyni praw miejskich. Lubimy świętować, a gdy nadarza się taka okazja od razu przystępujemy do wymyślania najlepszych atrakcji.

Ten wyjątkowy dla nas moment uczcimy otwarciem nowej ekspozycji, „MORZE \ MIASTO \ PORT”, prezentującej wizerunek gdyńskiego portu. To pierwsza wystawa malarska od wielu lat. Nie możemy się doczekać! Ale to nie wszystko. Odliczajcie z nami wspólnie do setnych urodzin naszego miasta. Najlepiej wykorzystać do tego własnoręcznie zrobiony zegar. O to zadba nasz Ośrodek Edukacji, który przygotował dla Was aż 96 czasomierzy.

Psst… na gdyńskich placach zabaw zadomowiły się zwierzęta z ilustracji Bożeny Truchanowskiej. Rozglądajcie się uważnie podczas spacerów, bo może się zdarzyć, że na Waszej drodze stanie wielki różowy słoń, poszukujący przygód lis i (jeszcze) zaspany jeż.

Wraz z początkiem nowego roku chciałoby się zakrzyknąć: Nowy rok, nowi my! I po części jest to prawdą, bo przed nami czas pełen wyzwań i nowych projektów. Postawiliśmy na zmianę, ale taką, którą budujemy na solidnych podstawach. Mamy jedno postanowienie noworoczne – pokazać, że za każdym projektem stoi człowiek, słuchamy naszych odbiorców, bo #MuzeumToLudzie, a Muzeum jest miejscem, które pozostawia przestrzeń na namysł, refleksję i dyskusję. Stopniowo kierujemy się ku muzeum w stylu slow. Nie oznacza to bynajmniej pustek w naszym kalendarzu wydarzeń. Wręcz przeciwnie! Szykujemy dla Was coś specjalnego. Ten rok to trzy nowe wspaniałe wystawy, współpraca z najlepszymi artystami, warsztaty i spotkania. Odświeżamy archiwalne fotografie, otwieramy się jeszcze mocniej na lokalną społeczność i wchodzimy głębiej w historię miasta, które kochamy. Kierujemy się ku naturze i przyjaznej przestrzeni – tej miejskiej i tej muzealnej. Dlatego obserwujcie uważnie nasze działania i wejdźcie z nami, z nową energią w 2022 rok!

Styczeń 2022 

Wydarzenia i informacje Muzeum Miasta Gdyni, ul. Zawiszy Czarnego 1A, Gdynia

W zależności od rozwoju sytuacji i obowiązujących obostrzeń związanych z COVID-19, spotkania mogą odbyć się w formie online.  Wszelkie informacje zostaną zamieszczone na stronie internetowej Muzeum Miasta Gdyni.

2 I 2022, godz. 14:00 – Gdynia – dzieło otwarte – oprowadzanie po wystawie
                                              Prowadzenie: Marcin Szerle 

9 I 2022, godz. 14:00 – Finisaż. Szkło Drostów– oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Eryka i Jan Drostowie. Polskie Projekty Polscy Projektanci”
                                              Prowadzenie: Katarzyna Gec

12 I 2022, godz. 11:00 – A to historia! – czytanie książek dla dzieci
                                              Prowadzenie: Patrycja Wójcik

16 I 2022, godz. 14:00 – Ściana zaczarowana. Ilustracje Bożeny Truchanowskiej oprowadzanie kuratorskie po wystawie
                                             Prowadzenie: dr hab. Jacek Friedrich 

21 I 2022, godz. 18:00 – Słowo, a ilustracja. Spotkania z polskimi ilustratorkami: Joanna Czaplewska                                              Prowadzenie: Gosia Bujak

23 I 2022, godz. 14:00 – Gdynia – dzieło otwarte – oprowadzanie po wystawie
                                              Prowadzenie: Marzena Markowska 

30 I 2022, godz. 14:00 – Gdynia – dzieło otwarte – oprowadzanie po wystawie
                                              Prowadzenie: Joanna Mróz

Przed nami wspaniały czas pełen korzennych zapachów, migoczących światełek i odpoczynku z kubkiem ciepłej herbaty w dłoniach. Zanim jednak będziemy świętować zimowe przesilenie, musimy należycie pożegnać jesień. Najlepiej pięknymi kolorami, w końcu do tych nas przyzwyczaiła. Do świata barw i niezwykłych ilustracji zabierze nas wystawa „Ściana zaczarowana. Ilustracje Bożeny Truchanowskiej”. Inspirując się jej pracami stworzymy oryginalne kartki świąteczne. Będziemy dotykać, wyciągać elementy, malować, nasłuchiwać, a przede wszystkim odkrywać przestrzeń nieskończonej wyobraźni artystki. Koniec roku to także czas podsumowań. Przez kilkanaście miesięcy towarzyszyła nam postać inżyniera-wizjonera, Tadeusza Wendy. Ile udało nam się o nim dowiedzieć i przekazać gdynianom? Odpowiedź na te pytania, poznacie już niedługo. Planowanie mamy już za sobą, czas na nowe wyzwania!  Po takiej porcji grudniowych aktywności, nawet szczypiący w uszy mróz nie wydaje się być taki nieprzyjemny.

GRUDZIEŃ 2021

Wydarzenia i informacje Muzeum Miasta Gdyni, ul. Zawiszy Czarnego 1A, Gdynia 

2 XII 2021, godz. 10:00 – Muzeum w terenie: Oksywska Kolej Nadbrzeżna
                                              – spacer historyczny
                                            Prowadzenie: Dawid Gajos

3 XII 2021, godz. 17:00 – Promocja książki Kacpra Kowalskiego „Arché”

5 XII 2021, godz. 14:00 – Ściana zaczarowana. Ilustracje Bożeny Truchanowskiej
                                              – oprowadzanie kuratorskie po wystawie
                                              Prowadzenie: Gosia Bujak

8 XII 2021, godz. 11:00 – A to historia! – czytanie książek dla dzieci
                                              Prowadzenie: Patrycja Wójcik

10 XII 2021, godz. 17:00 – Rok Tadeusza Wendy – spotkanie podsumowujące
                                              Prowadzenie: Marzena Bakowska                                                                            

11 XII 2021, godz. 11:00 –  Dzień rodzinny: Wzór na życzenia – rodzinne warsztaty
                                              z tworzenia kartek świątecznych
                                              Prowadzenie: Olga Lewandowska

12 XII 2021, godz. 14:00 – Kolekcjonerstwo – oprowadzanie kuratorskie po wystawie
                                              „Eryka i Jan Drostowie. Polskie Projekty Polscy Projektanci”
                                              Prowadzenie: Anna Śliwa

16 XII 2021, godz. 11:00 – Święta, święta i pocztówki – warsztaty dla seniorów
                                              z tworzenia artystycznych kartek świątecznych
                                              Prowadzenie: Joanna Sieczko oraz Gosia Bujak

16 XII 2021, godz. 17:00 – Perły: Zespół Dowództwa Floty i Marynarki Wojennej
                                              RP projektu Mariana Lalewicza – wykład                                           
                                              Prowadzenie: prof. dr hab. Małgorzata Omilanowska
                                              (tylko online)

19 XII 2021, godz. 14:00 – Gdynia – dzieło otwarte – oprowadzanie po wystawie
                                              Prowadzenie: Dawid Gajos

Z nami wrzesień nie musi oznaczać powrotu do codziennych obowiązków. Mamy na to sposób – wspólne biesiadowanie przy stole zastawionym kaszubskimi smakołykami. Cząstkę lata zatrzymamy w kolorowych projektach Eryki i Jana Drostów. Muzeum to także edukacja, a ta we wrześniu głośno rozbrzmiewa w każdym domu i szkole. My pokazujemy ją w specjalnym wydaniu. Spojrzymy też na sztukę przez różowe okulary, wyruszymy na poszukiwanie wihajstrów i dynksów, odkryjemy historię Gdyni zaklętą w przedmiotach, a później poznamy tajemnice architektury niemodernistycznej. Kreatywnych zadań szukajcie też koniecznie w pracowni Zarys. We wrześniu, jak i przez cały rok, będzie z nami Tadeusz Wenda. Już niedługo będziecie mogli spotkać go w dwóch różnych zakątkach Gdyni! A po tych wszystkich atrakcjach, wstąpcie do Muzeum i wysłuchajcie też naszej wciąż rozwijającej się opowieści o Gdyni, w końcu to Dzieło Otwarte.

WRZESIEŃ 2021

Wydarzenia i informacje Muzeum Miasta Gdyni, ul. Zawiszy Czarnego 1A, Gdynia

• 1 IX 2021, godz. 17:00 – Zarys – pracownia rysunku i malarstwa.
  Prowadzenie: Tomasz Sosnowski
• 5 IX 2021, godz. 14:00 – Gdynia – dzieło otwarte – oprowadzanie po wystawie.
  Prowadzenie: Marcin Szerle
• 12 IX 2021, godz. 14:00 – Eryka i Jan Drostowie. Polskie Projekty Polscy Projektanci –
  oprowadzanie po wystawie.
  Prowadzenie: Gabriela Zbirohowska-Kościa
• 14 IX 2021, godz. 10:00 – 11:30, 12:30 – 14:00; – Aparat Tadeusza Wendy –
  warsztaty fotograficzne.
  Prowadzenie: Agnieszka Pajączkowska
• 15 IX 2021, godz. 10:00 – 11:30, 12:30 – 14:00; – Lata 20., lata 30. – warsztaty modniarskie.
  Prowadzenie: Beata Kołodziejska
• 16 IX 2021, godz. 13:00 – Kaszëbsczi stół. Wspólne gotowanie! – warsztaty kulinarne.
  Prowadzenie: Olga Borkowska
• 16 IX 2021, godz. 17:00 – Perły: Sekrety architektury niemodernistycznej – wykład online
  Prowadzenie: Arkadiusz Brzęczek
• 18 IX 2021, godz. 11:00 – Dynksy i wihajstry – rodzinna gra miejska.
  Prowadzenie: Olga Lewandowska
• 19 IX 2021, godz. 14:00 – Gdynia – dzieło otwarte – oprowadzanie po wystawie.
  Prowadzenie: Dawid Gajos
• 20 – 25 IX 2021 – Wajda na nowo – wystawa prac Andrzeja Pągowskiego.
• 21 IX 2021, godz. 18.00 – Wajda na nowo – wernisaż wystawy
• 23 IX 2021, godz. 18:00 –  Dla Polski ten port zbudowałem – wernisaż wystawy w Galerii Klif.
• 24 IX 2021, godz. 17:00 – Jak w kalejdoskopie, czyli kolorowy świat szkła Jana i Eryki Drostów – oprowadzanie z cyklu Znamy się!
  Prowadzenie: Gosia Bujak
• 25 IX 2021, godz. 12:00 – Eryka i Jan Drostowie – oprowadzanie z tłumaczeniem
  na Polski Język Migowy.
  Prowadzenie: Gosia Bujak
• 26 IX 2021, godz. 14:00 – Eryka i Jan Drostowie. Polskie Projekty Polscy Projektanci –
  oprowadzanie po wystawie.
  Prowadzenie: Joanna Mróz
• 28 IX 2021, godz. 10:00 – 11:30, 12:30 – 14:00; – Czas na Gdynię!  –
  warsztaty zegarmistrzowskie.
  Prowadzenie: Paweł Słoniewicz
• 29 IX 2021, godz. 10:00 – 11:30, 12:30 – 14:00; – Podpisano, T. Wenda –
  warsztaty typograficzne.
  Prowadzenie: Eugenia Tynna

Przed nami czerwiec i najprzyjemniejszy dzień w roku – dzień dziecka. 1 czerwca zapraszamy młodsze jak i starsze dzieci wraz z opiekunem na nocną grę miejską. Kto powiedział, że nauka poprzez zabawę, w dodatku późnym wieczorem, nie jest możliwa?

Na dobry początek dnia też coś przygotowaliśmy – poranna gimnastyka dla gdyńskich seniorek i seniorów odbędzie się 17 czerwca w parku nieopodal Muzeum Miasta Gdyni. W czerwcu dla wszystkich żądnych wiedzy przygotowaliśmy aż trzy wykłady: 23 czerwca – wykład Piotra Metza poświęcony Franciszkowi Walickiemu, 24 czerwca – kolejny wykład z cyklu „Perły”, tym razem o gdyńskiej architekturze niemodernistycznej, 25 czerwca – wykład Gabrieli Zbirohowskiej-Kościa o wybranych przykładach malarstwa marynistycznego w twórczości gdyńskich artystów.

Nie zabraknie też spacerów szlakiem innowacyjnych rozwiązań architektonicznych! Przed nami otwarcie nowego modułu zmiennego wystawy stałej „Gdynia – dzieło otwarte” poświęconego pamięci Tadeusza Wendy (20 czerwca). A co za nami? Zobaczcie sami fotodokumentację z uroczystości odsłonięcia pomnika budowniczego portu w Gdyni. Więcej informacji na temat inżyniera znajdziecie na naszej stronie: www.TadeuszWenda.pl.

CZERWIEC 2021

• 1 VI 2021, godz. 20:00 – Gdyńska wieczorynka – nocna gra miejska dla dzieci w wieku 6 – 12 lat
  z opiekunem
• 17.06.2021, godz. 11:00  Czołem, pora wstać! – poranna gimnastyka dla gdyńskich seniorek
  i seniorów
• 19 VI 2021, godz. 11:00 – Cała naprzód! – rodzinna gra miejska dla dzieci w wieku 6 – 12 lat wraz z opiekunem
• 19 VI 2021 – Listy do kucharza na m/s Artur Grottger – internetowa premiera kolekcji zbiorów Muzeum Miasta Gdyni w archiwum cyfrowym: www.gdyniawsieci.pl
• 20 VI 2021 – Tadeusz Wenda – Człowiek i jego dzieło – nowy moduł wystawy stałej Muzeum Miasta Gdyni Gdynia – dzieło otwarte
• 23 VI 2021, godz. 17:00 – Historia Rock’n’Rolla: Big Bit Walickiego. Tysiąc gitar nam gra – wykład Piotra Metza poświęcony Franciszkowi Walickiemu
• 24 VI 2021, godz. 17:00 –  Stylowe kamienice – o gdyńskiej architekturze niemodernistycznej – wykład online, w ramach cyklu Perły
• 25 VI 2021, godz. 16:00 – Detal z ulicy Świętojańskiej – spacer po ulicy Świętojańskiej, w ramach cyklu „Znamy się!”
• 25 VI 2021, godz. 17:00 – Morze nasze morze – wybrane przykłady malarstwa marynistycznego w twórczości gdyńskich artystów – wykład Gabrieli Zbirohowskiej-Kościa
• 26 VI 2021, godz. 15:00 – Pionierzy na ul. Świętojańskiej – spacer szlakiem innowacyjnych rozwiązań architektonicznych z tłumaczeniem na język migowy (PJM)

Długo wyczekiwana dobra wiadomość nareszcie dotarła nad morze, a dokładniej, na ulicę Zawiszy Czarnego 1 w Gdyni! Od 4 maja drzwi Muzeum Miasta Gdyni będą otwarte dla zwiedzających. Zanim to jednak nastąpi, mamy coś, co umili Wam czas oczekiwania: przygotowaliśmy kolejny popularnonaukowy artykuł o zbiorach Muzeum Miasta Gdyni. W maju rozpisujemy się na temat Księgi pamiątkowej zwiedzających budowę portu w Gdyni, 1921 – 1927.

Po skończonej lekturze zachęcamy do wypatrywania detali architektonicznych. Wykrywacze detalu to terenowa gra miejska dla dzieci wraz z opiekunem planowana na 15 maja.

Maj to również moment na rozpoczęcie cyklu 5 spotkań z Piotrem Metzem. Tym razem w Muzeum Miasta Gdyni posłuchamy o historii polskiego Rock’n’Rolla, a dokładniej, skupimy się na dorobku Franciszka Walickiego, wybitnego animatora kultury związanego z Gdynią. Pierwsze spotkanie Mocne Uderzenie z cyklu Historia Rock’n’Rolla: Big Bit Walickiego już 19 maja.

29 maja w centrum naszej uwagi będzie inna postać – inżynier, budowniczy gdyńskiego portu, który przez 16 lat kierował jego budową i rozwojem. Termin nie jest przypadkowy. Za symboliczną datę rozpoczęcia budowy Tymczasowego Portu Wojennego i Schroniska dla Rybaków przyjmuje się 29 maja 1921 roku. Tego dnia odbyła się uroczystość poświęcenia niedawno rozpoczętych robót portowych. Natomiast, 29 maja 2021 roku odbędzie się uroczystość odsłonięcia pomnika Tadeusza Wendy, na końcu pirsu Mola Rybackiego przy ul. Arkadiusza Rybickiego.

Maj 2021

• 13 V 2021, godz. 17:00 – [online] Perły – wykład dr. hab. Jacka Friedricha Dom Marynarza. Od modernizmu do socrealizmu
• 15 V 2021, godz. 11:00 – Wykrywacze detalu – terenowa gra miejska dla dzieci w wieku 6 – 12 lat z opiekunem
• 19 V 2021, godz. 17:00 –Mocne Uderzenie – spotkanie z Piotrem Metzem z cyklu Historia Rock’n’Rolla: Big Bit Walickiego
• 20 V 2021, godz. 11:00 – Czas na relaks – spacer po Gdyni dla seniorów i seniorek w ramach Klubu Doborowego Towarzystwa
• 28 V 2021, godz. 16:00 – [online] Miastowi – wirtualne oprowadzanie po wystawie „Janusz Kaniewski. Polskie Projekty Polscy Projektanci” w ramach cyklu Znamy się!
• 29 V 2021 – odsłonięcie pomnika Tadeusza Wendy na końcu pirsu Mola Rybackiego przy ul. Arkadiusza Rybickiego w Gdyni

Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Muzeum Miasta Gdyni przyjmują zgłoszenia (do 1 maja) na międzynarodową konferencję naukową „Miasto i pamięć”.

Od czasów oświecenia coraz intensywniej rozwijała się głębsza i bardziej masowa świadomość historyczna, czego następstwem był rozkwit nauk historycznych i wytwarzanie nowych kultur pamięci. Pamięć jest obecnie jedną z kluczowych kategorii badawczych w naukach historycznych. Pozwala opisać to, co służyło konstrukcji normatywnych i formatywnych wersji przeszłości. Aktem pamięci mogła być np. (re)konstrukcja minionej rzeczywistości w dziełach o tematyce historycznej, zbieranie artefaktów i ich prezentacja, budowa pomnika czy gmachu oraz miejska ceremonia upamiętniania. Mediami pamięci były m.in. dobra kultury, które pośredniczyły w przekazywaniu pamięci o wydarzeniu i były inspiracją do tworzenia nowych narracji. Miasta w Europie Środkowej i Wschodniej przez swą wielokulturowość były szczególnym miejscem, gdzie budowanie dominującej kultury pamięci i proces zapominania pobudzały powstanie innych, alternatywnych kultur pamięci, a także jednostkowej i grupowej „przeciw-pamięci” bazującej na różnorodności etnicznej, religijnej i kulturowej.

Kultura pamięci, definiowana jako „wszelkie rodzaje tekstów, obrazy i zdjęcia, obrazy, zabytki, budowle, święta, rytuały oraz symboliczne i mityczne formy wyrazu […]” (Christoph Cornelißen), wypełniała i wypełnia w dużym stopniu sferę publiczną. Współtwórcy tej kultury: władcy, politycy, urzędnicy, architekci, artyści, pisarze, historycy, konserwatorzy, a także jej użytkownicy, czerpiąc ze skarbnicy przeszłości, opisując historię, upamiętniając, kultywując tradycję i przebudowując przestrzeń miasta dokonywali ciągłych adaptacji, reinterpretacji, zestawiania, praktykowali bricolage i pastisz, szukali analogii i wpisywali się w odkrywane na nowo dawne tradycje. Te praktyki pamięci łączyło zorientowanie na potrzeby teraźniejszości i przyszłości danej grupy. Były one też częścią tego, co dziś nazywamy „identity politics”, czyli strategii politycznej związanej z manipulacją przekonaniami dotyczącymi tożsamości grupowych.

Celem konferencji jest przyjrzenie się różnym przejawom istnienia i rozwoju kultur pamięci w miastach Europy Środkowej i Środkowo-Wschodniej od końca osiemnastego wieku przez przełomowy XIX w., zacierające się w „żywej” pamięci dwudziestolecie międzywojenne, po dzień dzisiejszy. Zapraszamy historyków, historyków sztuki i architektury oraz kulturoznawców do składania propozycji referatów, w których poruszone zostaną następujące zagadnienia:

1. konstruowanie, praktykowanie i narzucanie kultury pamięci w miastach, a także sprawczość społeczna różnych mediów pamięci (tablice, muzea i wystawy, pomniki, dzieła historyczne itp.);
2. wpływ kultury pamięci na miejskie tożsamości lokalne, narodowe, religijne, etniczne, genderowe itp. oraz na tworzenie się nowych kodów kulturowych;
3. tworzenie popularnej idei dziedzictwa poprzez upraszczaniu przekazu;
4. kultury pamięci i uwrażliwione na przeszłość tożsamości jako broń w politycznej walce o legitymizację władzy i hegemonię przestrzenną, o prawo do istnienia różnych społeczności i o tworzenie wyodrębnionych, często niedostępnych z zewnątrz struktur przestrzennych i społecznych (gettoizacja, gentryfikacja),
5. i w końcu pytanie o to, czy miasta tworzyły swoje własne, niezależne od państw kultury pamięci (np. poprzez miejskie muzea, pomniki i tablice, zawartość wystaw i księgozbiorów).

Konferencja odbędzie się w dniach 28‒29 października 2021 r. online poprzez aplikację Zoom. Językami konferencji będą angielski i polski. Propozycje referatów prosimy wysyłać do 1 maja 2021 r., a chęć uczestnictwa jako gość zgłaszać do 1 października poprzez stronę internetową konferencji: ihpan.edu.pl/miasto-i-pamiec (zakładka „Zgłoszenia”). Decyzje o przyjęciu zostaną ogłoszone do 1 czerwca. Po konferencji referenci będą proszeni o złożenie tekstów w języku angielskim, które staną się podstawą książki, która będzie próbą nowego namysłu nad miastami i pamięcią w naszym regionie. Manuskrypt będzie zgłoszony do jednego z czołowych anglosaskich wydawnictw naukowych.

Językami konferencji są:
Język angielski i polski

Organizatorami konferencji są:
Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
Muzeum Miasta Gdyni

Komitet organizacyjny:
dr hab. Jacek Friedrich, prof. UGd
dr Aleksander Łupienko

Rada Naukowa konferencji:
prof. dr hab. Maciej Janowski
dr hab. Rafał Makała, prof UGd
prof. dr hab. Włodzimierz Mędrzecki
prof. dr hab. Małgorzata Omilanowska
prof. dr hab. Jacek Purchla
dr hab. Magdalena Saryusz-Wolska
prof. dr hab. Krzysztof Stefański
dr inż. arch. Marek Stępa
dr hab., Agnieszka Zabłocka-Kos, prof. UWr.