„Wieczna braterska przyjaźń” – o relacjach Gdyni z Koreą Północną

Po zakończeniu II wojny światowej blok socjalistyczny zaczął powiększać się o kolejne państwa, w tym Koreańską Republikę Ludowo-Demokratyczną (KRLD), która proklamowała swoją niepodległość 8 października 1948 roku. Polska już kilka dni później, 16 października 1948 roku, uznała nowo utworzoną na północy Półwyspu Koreańskiego republikę, rozpoczynając i z czasem stopniowo zwiększając zakres wzajemnej współpracy. W początkowym okresie, na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku Polaków oraz Koreańczyków z dalekiej Azji Wschodniej nie łączyły niemal żadne relacje. W obu krajach wiedziano o sobie niewiele lub prawie nic. Z powodu znacznego analfabetyzmu panującego w Polsce, a przede wszystkim w Korei, większość społeczeństwa nawet nie potrafiła wskazać sojuszniczego państwa na mapie. Jednak przynależność do jednego bloku polityczno-ideologicznego pozwoliła na przezwyciężenie tych trudności. Znaczącą rolę odegrały porty i droga morska łącząca oba państwa. Wymiana handlowa pomiędzy PRL a KRLD odbywała się w znaczącej większości przez morza, a głównym portem obsługującym Koreę Północną stała się Gdynia. Z tego powodu, mimo ponad 7500 km dzielących w linii prostej Gdynię i Koreę Północną wzajemne kontakty można uznać za stosunkowo bogate. Gdynianie, którzy dopiero poznawali kulturę i zwyczaje dalekiego „braterskiego narodu” z uwagi na bliskość ideologiczną i polityczną Polski oraz KRLD, brali czynny udział w manifestacjach i protestach przeciwko wojnie koreańskiej, wspierając socjalistyczne państwo podarunkami ze zbiórek społecznych. Z czasem, kiedy otwarto Koreańsko-Polskie Towarzystwo Maklerów Morskich „Kor-Pol”, przekształcone potem w Koreańsko-Polskie Towarzystwo Żeglugowe „Chopol”, które posiadało swój oddział w Gdyni, port i miasto stały się centralnym punktem polsko-północnokoreańskiej wymiany handlowej. Stacjonowały tutaj statki pływające w kierunku azjatyckim, a Polskie Linie Oceaniczne połączyły Gdynię między innymi z Wietnamem, Chinami czy Koreą Północną regularną linią żeglugową, tak zwaną „dalekowschodnią”. Przybywali tutaj nie tylko koreańscy marynarze, ale także studenci, stoczniowcy, a nawet lekarze. Na przełomie XX i XXI wieku, kiedy Polska opuściła blok państw socjalistycznych i przeszła proces demokratyzacji, władze Korei Północnej straciły zaufanie do dawnego sojusznika, przez co drogi obu państw zaczęły coraz bardziej się rozchodzić. Sytuacja pogarszała się wraz z rozwojem północnokoreańskiego programu nuklearnego i kolejnymi sankcjami gospodarczymi, które państwa i organizacje międzynarodowe nakładały na KRLD.  
 
Wykład poprowadzi dr Dawid Gajos, adiunkt w Dziale Historycznym Muzeum Miasta Gdyni i wykładowca akademicki na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego. Specjalizuje się w tematyce Azji Wschodniej ze szczególnym uwzględnieniem Koreańskiej Republiki-Ludowo-Demokratycznej. Autor licznych artykułów naukowych i popularnonaukowych z zakresu polityki azjatyckiej oraz europejskiej, jak również historii Gdyni, między innymi: „Ideologia Dżucze – geneza, założenia oraz jej odzwierciedlenie w polityce, społeczeństwie, kulturze i gospodarce Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej”, „Kim Jo Dzong – najważniejsza kobieta w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej” czy obronionej w 2024 roku na Uniwersytecie Gdańskim rozprawy doktorskiej pt. „Kształtowanie tożsamości narodowej jako determinanta polityki wewnętrznej i zewnętrznej Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej”. Po wykładzie zaprosimy Państwa również do dyskusji.